Sağlık Hukuku

Sağlık Hukuku Nedir

Sağlık hukuku, sağlık sektörü ile ilgili yasal düzenlemeleri, kuralları ve etik prensipleri inceleyen bir hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, sağlık hizmeti sunan kurumlar, sağlık profesyonelleri ve hastalar arasındaki ilişkileri düzenleyen yasal çerçeveyi kapsar. Sağlık hukuku, genellikle hukukun bir alt dalı olarak değil, geniş bir kapsamda çeşitli hukuk dallarını içeren bir disiplin olarak kabul edilir.

Sağlık Hukuku Neleri Kapsar

Sağlık hukuku geniş bir yelpazede konuları içerir ve genellikle aşağıdaki başlıkları kapsar:

• Hasta Hakları
• Hekim Hakları
• Sağlık Meslek Etik Kuralları
• Tıbbi Hata/ Malpraktis Davaları
• Sağlık Sistemi Düzenlemeleri
• İlaç ve Tıbbi Cihaz Düzenlemeleri
• Toplum Sağlığı ve Halk Sağlığı
• Biyotıp ve Biyoetik
• Sağlık Sigortası ve Sağlık Finansmanı
• Çevre ve Sağlık
• Uluslararası Sağlık Hukuku
• Sağlık Personelinin Hak ve Yükümlülükleri
• İlaç Hukuku

1-Hasta Hakları:Hasta hakları sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları sebebiyle sahip bulundukları ve T.C. Anayasası, milletlerarası antlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan haklarını ifade eder. Hasta hakları, hasta ve sağlık hizmeti sunan arasındaki ilişkileri düzenler. Mahremiyet, bilgilendirilmiş onay, tedaviyi reddetme hakkı, hasta dosyalarının gizliliği gibi konuları içerir.

2-Sağlık Meslek Etik Kuralları:Sağlık profesyonellerinin davranışlarını düzenleyen etik kuralları ve standartları içerir. Mesleki sorumluluklar, hastalarla iletişim, tıbbi etik kurullar gibi konular bu kapsamda değerlendirilir.

3-Tıbbi Hata/ Malpraktis Davaları:Tıbbi hata (malpraktis); bilgisizlik, deneyimsizlik ya da ilgisizlik nedeni ile bir hastanın zarar görmesi anlamına gelir. Burada tıbbi hatanın tespitinde tıp biliminin günümüzde yakalamış olduğu en ileri standartlar temel alınarak gerekli özenin gösterilip gösterilmediği dikkate alınacaktır. Sağlık hukuku, tıbbi hatalar veya ihmaller nedeniyle meydana gelen hukuki sorunları ele alır. Sağlık profesyonelleri aleyhine veya lehine açılan davalara odaklanır.

4-Sağlık Sistemi Düzenlemeleri: Bir ülkedeki sağlık sisteminin nasıl düzenlendiği, finanse edildiği ve yönetildiği konularını içerir. Sağlık hizmeti sunan kurumların kurulması, lisanslandırılması, denetlenmesi gibi konuları kapsar.

5-İlaç ve Tıbbi Cihaz Düzenlemeleri:İlaçların ve tıbbi cihazların üretimi, satışı, pazarlaması ve kullanımıyla ilgili yasal düzenlemeleri içerir. İlaç onay süreçleri, patent hakları, ilaç reklamları gibi konular bu kapsamda değerlendirilir.

6-Toplum Sağlığı ve Halk Sağlığı:Sağlık hukuku,toplum sağlığını korumayı amaçlar. Salgın kontrolü, aşılama programları, sağlık tehditlerine karşı halkın korunması gibi konuları içerir.

7-Biyotıp ve Biyoetik:Biyotıp, biyoloji ve tıp alanındaki gelişmeleri inceleyen bir alan olarak sağlık hukukunu etkiler. Biyoetik ise biyomedikal etik konuları, genetik mühendislik, insan deneyleri gibi konuları içerir.

8-Sağlık Sigortası ve Sağlık Finansmanı:Sağlık hukuku, sağlık sigortası, sağlık finansmanı ve sağlık hizmetleri ile ilgili mali konuları düzenler.

9-Çevre ve Sağlık: Çevresel faktörlerin insan sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyen ve bu konuda düzenlemeler içeren bir alanı kapsar.

10-Uluslararası Sağlık Hukuku: Uluslararası boyutta sağlık hizmetleri, salgın kontrolü, biyotıp ve biyoetik gibi konuları düzenler.

Sağlık hukuku, genellikle hukukun farklı alanlarıyla da kesişir ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Yerel yasal düzenlemeler ve uluslararası anlaşmalar ile hukukun genel ilkeleri doğrultusunda şekillenir.

Sağlık Hukuku Ne İş Yapar

Sağlık hukuku, sağlık sektörü ile ilgili çeşitli konularda düzenlemeler yapar, yasal çerçeveyi belirler ve bu alanda ortaya çıkabilecek sorunların çözümüne yardımcı olur.

Sağlık Hukuku Alanı Nedir

Sağlık hukuku, sağlık sektörü ile ilgili yasal düzenlemeleri, kuralları ve etik prensipleri inceleyen bir hukuk alanıdır. Bu hukuk alanı, hastaların haklarını korumayı, sağlık profesyonellerinin etik standartlara uymasını sağlamayı, sağlık hizmetlerinin düzenlenmesini ve sağlık sistemlerinin yönetilmesini amaçlar.

Bunun yanında hastaların kendilerine uygulanan tedaviler sırasında ya da tedavi sonrası hasta takibi sürecinde uğramış oldukları maddi ve manevi zararların tazmini, hekimin yahut sağlık çalışanının idari ve cezai sorumluluğu gibi konular da sağlık hukukunun müdahale alanı içerisine girer.

Sağlık Hukuku ve Tıp Hukuku Arasındaki Fark Nedir

Sağlık hukuku ve tıp hukuku genellikle birbirinin yerine kullanılan terimlerdir, ancak bazı bağlamlarda aralarında ince farklar olabilir. Ancak genel olarak kullanıldıkları bağlamda, iki terim de benzer konuları kapsayan ve sıklıkla birbirinin yerine kullanılan terimlerdir.

Sağlık Hukuku:Sağlık hukuku, geniş bir kapsama sahip bir hukuk dalıdır ve genellikle sağlık sistemi, hasta hakları, sağlık profesyonelleri, sağlık kurumları ve sağlıkla ilgili diğer birçok konuyu içerir. Sağlık hukuku, genel olarak bir ülkenin sağlık sistemini düzenleyen yasal çerçeveyi ifade eder. Bu çerçeve, sağlık hizmetlerinin sunumu, sağlık profesyonellerinin davranışları, hasta hakları ve sağlık kurumlarının yönetimi gibi konuları içerir. Bu terim, tıp hukuku yanında, biyoetik, sağlık sigortası, halk sağlığı düzenlemeleri gibi geniş bir yelpazede konuları içerir.

Tıp Hukuku:Tıp hukuku daha spesifik bir terim olup genellikle tıbbi uygulamalar ve sağlık profesyonellerinin hukuki konuları üzerine odaklanır. Tıp hukuku, genellikle tıbbi malpraktis davaları, hekimlerin etik davranışları, hasta iletişimi ve tedavi süreçleri gibi tıbbi uygulamalara odaklanarak sağlık hukukunun bir alt kolu olarak kabul edilir. Bu terim, genellikle sağlık hukukunun içinde yer alır, ancak daha özel ve spesifik bir odak noktasına sahiptir.

Özetle, sağlık hukuku genel bir terim olup geniş bir kapsama sahiptir ve tıp hukukunu içerir. Tıp hukuku ise, genellikle tıbbi uygulamalar ve sağlık profesyonelleri arasındaki hukuki konulara odaklanarak sağlık hukukunun belirli bir yönünü temsil eder. İki terim de benzer konuları kapsamakla birlikte, tıp hukuku daha spesifik bir odak noktasına sahiptir.

Sağlık Hukukunda Tarihsel Gelişim

Sağlık hukukunun tarihsel gelişimi, çağlar boyunca sağlık hizmetleri, hekim-hasta ilişkisi, etik prensipler ve tıp uygulamalarıyla ilgili yasal düzenlemelerin evrimini kapsar. Sağlık hukuku, tıbbi uygulamaların karmaşıklığı ve toplumsal değişimlerle birlikte sürekli olarak gelişmiş ve dönüşmüştür. Ancak, bu süreç coğrafi bölgelere, kültürlere ve tarih dönemlerine göre farklılık gösterir.

Hammurabi Kanunlarında dahi hekimin hastayı iyileştirmesi durumunda kazanacağı ücret ve tedavi sürecine dair sorumluluğu düzenlenmiştir.

Sağlık Hukuku Avukatı

Esas itibariyle ülkemizde avukatların herhangi bir hukuk dalında özelleşmiş bir avukat olarak nitelendirilmesi doğru değildir. Ancak avukatların belirli bir konuda çok çalışarak bu konuda tecrübe kazanmış olmaları söz konusu olabilir.

Sağlık hukuku alanında hizmet veren avukatlar,sağlık hizmeti sunan kurumlar, sağlık profesyonelleri, hastalar ve diğer sağlıkla ilgili paydaşlar arasındaki yasal konularla ilgilenirler. Sağlık hukuku avukatları, genellikle hukuki danışmanlık ve temsil hizmetleri sunar.

Sağlık Hukuku Yargıtay Kararları

Estetik Müdahaleler Bakımından Hekim ile Hasta Arasındaki Hukuki İlişki

“Davacı, doğum sonrası karın bölgesinde oluşan deformasyonların giderilmesi amacıyla davalının kendisini ameliyat ettiğini, ancak istenen sonucun sağlanamadığını öne sürerek maddi ve manevi tazminat istemiştir. Dosya kapsamından estetik ameliyat konusunda tarafların sözleştikleri anlaşılmaktadır. Tarafların sözleşme yapmaktaki asıl amaçları belli bir sonucun (esersin) ortaya çıkmasıdır. O halde taraflar arasındaki ilişki eser sözleşmesi ilişkisidir. Yüklenici eseri fen ve sanat kurallarına uygun ve iş sahibinin beklentilerini karşılar biçimde yapmalıdır. Yüklenici eserdeki bozukluk ve esikliklerden ayıba karşı garanti hükümleri uyarınca sorumludur. Somut olayda, ameliyattan beklenen sonuç alınamamıştır. Buna rağmen davalının kusuru bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi hatalıdır.” (15. HD. 8.6.2006, 7988/3417)

Malpraktis ve Komplikasyonlarda Hekimin Sorumluluğu

“Tıbbî faaliyetinin kusurlu ifası meslek hatası (malpraktis) olarak ifade edilmektedir. Türk Tabipleri Birliği Hekimlik Meslek Etiği Kuralları’nın 13. maddesine göre malpraktis bilgisizlik, deneyimsizlik ya da ilgisizlik nedeniyle bir hastanın zarar görmesidir. Malpraktis, komplikasyon kavramından farklıdır. Komplikasyon hekimin tıbbî müdahaleyi gerçekleştirirken her şeyi doğru yapmasına rağmen yine de istenmeyen bir sonucun meydana gelmesidir ve komplikasyonun iyi ve doğru yönetilmiş olması kaydıyla, istenmeyen sonucun ortaya çıkmasında tıp ilminin genel kurallarının kusurlu ihlâli söz konusu olmadığından hekimin sorumluluğu doğmayacaktır.” (HGK., E. 2017/1981 K. 2021/960)